PWY OEDD MARY VAUGHAN JONES?
Mary Vaughan Jones (1918-1983) oedd un o awduron pwysicaf llenyddiaeth plant yng Nghymru. Roedd hi’n athrawes ysbrydoledig, a bu ei gwaith fel darlithydd coleg o werth amhrisiadwy i addysg Gymraeg, ond mae’n debyg mai ei chyfraniad mwyaf gwerthfawr, er hynny, oedd ei chyfraniad cyfoethog a chyson i faes llenyddiaeth plant Cymru dros gyfnod o ddeng mlynedd ar hugain ymron, a hynny er gwaethaf brwydr boenus yn erbyn afiechyd cynyddol.
Cyhoeddodd bron i ddeugain o lyfrau i blant. Mae rhai o’i llyfrau mwyaf adnabyddus yn perthyn i gyfres dysgu darllen sy’n cynnwys Sali Mali, Jac y Jwc a Jini – cymeriadau y mae cenedlaethau o blant wedi tyfu i fyny a dysgu darllen Cymraeg gyda nhw.
Y RHAI SY’N GYMWYS I’W HYSTYRIED
Gwobr Mary Vaughan Jones yw’r anrhydedd Cymreig uchaf ym maes Llyfrau Plant ac fe’i sefydlwyd ym 1985 i goffáu cyfraniad sylweddol ac unigryw Mary Vaughan Jones i lenyddiaeth plant yng Nghymru. Fe’i dyfernir bob tair blynedd a gellir ystyried unrhyw un sydd wedi gwneud cyfraniad eithriadol i lyfrau plant yng Nghymru dros gyfnod o flynyddoedd ar gyfer y wobr, boed hynny fel awdur, arlunydd, llyfrwerthwr, llyfrgellydd neu mewn rhinwedd arall.
ENILLWYR
1985 Ifor Owen
1988 Emily Huws
1991 T Llew Jones
1994 W J Jones
1997 Roger Boore
2000 J Selwyn Lloyd
2003 Elfyn Pritchard
2006 Mair Wynn Hughes
2009 Angharad Tomos
2012 Jac Jones
2015 Siân Lewis
2018 Gareth F Williams
2021 Menna Lloyd Williams